COB: Różnice pomiędzy wersjami
(Nie pokazano 16 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Kategoria:led]][[Kategoria:oświetlenie]]__NOTOC__ | [[Kategoria:led]][[Kategoria:oświetlenie]]__NOTOC__ | ||
+ | LED Chip on Board czyli LED COB (dioda wielozłączowa). | ||
− | + | Typ diody w której wiele czipów jest połączonych w jeden moduł świecący. Podstawową zaletą COB jest możliwość łatwej budowy w oparciu o tę technologie źródeł światła o bardzo dużej mocy używając jednej tylko diody, dla porównania korzystając z mniejszych diód musielibyśmy lutować kilkadziesiąt lub setki diód. | |
− | |||
− | Typ diody w której wiele czipów jest połączonych w jeden moduł świecący. Podstawową zaletą COB jest możliwość budowy w oparciu o tę technologie źródeł światła o bardzo dużej mocy. | ||
== Chińszczyzna == | == Chińszczyzna == | ||
− | + | [[Plik:VariparDistri-RA350COB zoom.jpg|200px|thumb|right|widok chińskiej matrycy COB zastosowanej w panelu VIPAR, chipy czerwone 630 nm, 660 nm oraz royal blue]] | |
Chińczycy produkują wszystko ;). Także COB w bardzo wielu odmianach. Dostępne są np: monochromatyczne czerwone 625-630 nm, czerwone 660 nm, niebieskie .. czy COB łączące w jednym chipie diody czerwone i niebieskie specjalnie dedykowane do budowy paneli led do uprawy roślin. A także bardzo dużo typów białych ledów, od niewielkiej do dużej mocy. | Chińczycy produkują wszystko ;). Także COB w bardzo wielu odmianach. Dostępne są np: monochromatyczne czerwone 625-630 nm, czerwone 660 nm, niebieskie .. czy COB łączące w jednym chipie diody czerwone i niebieskie specjalnie dedykowane do budowy paneli led do uprawy roślin. A także bardzo dużo typów białych ledów, od niewielkiej do dużej mocy. | ||
Chińszczyzna nie ma najlepszej opinii, nie są to produkty wysokiej jakości - na forum spotkałem się z nazywaniem tych produktów "bieda ledami". | Chińszczyzna nie ma najlepszej opinii, nie są to produkty wysokiej jakości - na forum spotkałem się z nazywaniem tych produktów "bieda ledami". | ||
− | Sprawność Kolorowych COB jest trudna do oceny, nie ma na ich temat zbyt wielu informacji - są one używane przez chińczyków do budowy paneli. Na forum jest kilka tematów o budowie z nich paneli do uprawy np: | + | |
+ | Sprawność Kolorowych COB jest trudna do oceny, nie ma na ich temat zbyt wielu informacji - są one używane przez chińczyków do budowy paneli. Na forum jest kilka tematów o budowie z nich paneli do uprawy np: https://www.forum.haszysz.com/showthread.php?109118-LED-DIY-100-400W-diody-full-spectrum-z-AliExpress-czy-kto%C5%9B-mia%C5%82-z-nimi-do-czynienia/page2 | ||
+ | |||
+ | Białe chińskie Ledy COB są także dostępne w wersji z od razu wbudowanym układam zasilającym - bardzo wygodne do budowy panelu DIY nie potrzeba sie martwić zasilaniem, po prostu podpina się je pod 230 V. patrz temat: https://www.forum.haszysz.com/showthread.php?131020-Budowa-taniego-o%C5%9Bwietlenia-led-dla-opornych-podstawowa-i-zaawansowana | ||
− | + | Tak jak już wspominano - chińskie - ledy "noname" nie osiągają wysokich sprawności i nie ma co liczyć na to, że z nich uda się zbudować wysokosprawny panel. Tani owszem ale moc na powierzchnie, która pozwoli osiągać podobne rezultaty jak w wypadku markowych COB może być nawet 2 razy większa. | |
== Białe COB o wysokiej sprawności == | == Białe COB o wysokiej sprawności == | ||
+ | |||
+ | Głośno o tego typu diodach zaczęło się robić od 2015. Wtedy pojawiły się pierwsze modele diód Cree. Początkowo technologia jednokolorowych COB LED o barwie światła białego była mało popularna gdyż brakowało dobrych produktów i ceny były zbyt wysokie. Dodatkowo nie wszyscy chcieli eksperymentować na swoich uprawach mając do dyspozycji sprawdzone technologie jak HPS. Obecnie jesteśmy w dużo lepszej sytuacji. Dużo growerów z powodzeniem używa tego typu paneli i ani myśli o zmianie oświetlenie. Koszta spadły również - jeśli chcemy i mamy umiejętności możemy sami zbudować bardzo dobry panel. | ||
+ | |||
+ | Jeśli chodzi o koniec roku 2017 królują 3 producenci LEDów. | ||
+ | |||
+ | === Cree === | ||
+ | Pierwszym z nich jest firma Amerykańska Cree z diodami CXB3570 oraz CXB3070. | ||
+ | |||
+ | Linki do poczytania: | ||
+ | |||
+ | * Opis CXB3570 wraz z danymi technicznymi o prądach, jasności itd - taki dokument nazywa się datasheet | ||
+ | http://www.cree.com/led-components/products/xlamp-leds-integrated-arrays/xlamp-cxb3590 | ||
+ | * CXB3070 http://www.cree.com/led-components/products/xlamp-leds-integrated-arrays/xlamp-cxb3070 | ||
+ | === Bridgelux === | ||
+ | Kolejnym jest firma Bridgelux z Vero29. | ||
+ | |||
+ | * Datasheet Vero29 https://www.bridgelux.com/sites/default/files/resource_media/DS33%20Vero%2029%20Array%20Data%20Sheet%20Rev%20L%2020160606.pdf | ||
+ | |||
+ | === Citizen === | ||
+ | |||
+ | Ostatnim z producentów jest Citizen z Japonii. Tak to ten sam Citizen który produkował zegarki. Firma oferuję najbardziej obecnie opłacalne diody LED. Najpopularniejsze modele co Citizen CLU048-1212C4-35 (3500K) oraz CLU058-1825C4-35 (3500K) | ||
+ | |||
+ | * Opis wszystkich diód http://ce.citizen.co.jp/productse/info.php?no=116 | ||
+ | * CLU058-1825C4 http://ce.citizen.co.jp/lighting_led/dl_data/datasheet/en/COB_6/CLU058-1825C4_0080P_201710.pdf | ||
+ | * CLU058-3618C4 http://ce.citizen.co.jp/lighting_led/dl_data/datasheet/en/COB_6/CLU058-3618C4_0082P_201710.pdf | ||
+ | * CLU048-1212C4 http://ce.citizen.co.jp/lighting_led/dl_data/datasheet/en/COB_6/CLU048-1212C4_0068P_201710.pdf | ||
+ | |||
+ | == Jak analizować datasheet == | ||
+ | |||
+ | Temat bardzo złożony, generalnie trzeba pamiętać że moc w watach to ampery razy volty. | ||
+ | Wiec przykładowa dioda CLU048 na prądzie 1080mA czyli 1,080A i napięciu 35V ma 35*1,08=37,8W. | ||
+ | Do tego dochodzi kwestia jaki damy radiator i będzie temperatury pracy. Wiadomo że im chłodniej tym lepiej, taka sytuacja spowoduje wyższą efektywność diody. Ten parametr jest też nazywany Lumenami/Wat, czyli ile konkretnie światła dioda nam generuje za ileś prądu za który płacimy. Najlepiej jest więc brać bardzo wydajne diody o wysokim współczynniku lm/w. | ||
+ | |||
+ | Popatrzmy na informację o żarówce HPS Philips SON-T 1000W E40 1SL/4, taka żarówka HPS ma wydajność 130 lumenów na każdy wat. Więc na chłopski rozum mamy 130lm * 1000W = 130000 lumenów. Oczywiście HPS ma to do siebie że ta wydajność spada z wiekiem i co jakiś czas trzeba inwestować w nowe światło, z LEDami takiego problemu nie ma tak szybko. | ||
+ | |||
+ | Wiedząc już zatem w co celujemy trzeba pomyśleć o założeniach projektowych, ile mamy metrów do oświetlenia, jaki budżet, czy chcemy lecieć po kosztach długoterminowych? | ||
+ | |||
+ | Jak już mniej więcej wiemy co chcemy można sprawdzić te parametry i obliczyć ręcznie na kartce co i jak. Jeśli chcemy robić panel na diodach Citizen to możemy znaleźć wygodne narzędzie o nazwie CitiCalculator (najlepiej patrzeć w google). Program robi za nas brudną robotę z obliczeniami. | ||
+ | |||
+ | Przykładowe obliczenia dla namiotu 120x120x200 cm, wybrałem diody CLU048-1212C4 3500 kelwinów, założyłem że dioda LED będzie pracować w temparatujrze 65 stopni celsjusza. W rzeczywistości możemy sprawdzić póżniej te założenia używając np termometru laserowego lub na podczerwień, urządzeniem tym jest pirometr. | ||
+ | |||
+ | Popatrzmy na pozostałe ustawienia | ||
+ | |||
+ | * Tj - czyli temperatura diody, pochodzi z angielskiego Thermal Junction | ||
+ | * mA - na jakim prądzie chcemy puścić diodą, to tak jak byśmy mieli samochód z silnikiem 100KM i zrobili tuning do 200, wiadomo że spalanie wzrośnie wtedy, więc lepiej brać mniejszy prąd niż producent zaleca, wtedy mamy wydajniejszą diodę, ale niestety trzeba kupić więcej diód | ||
+ | * #COB - ile diód | ||
+ | * Cob - jaki rodzaj LED wybieramy, do wyboru CLU048 i CLU058 w różnych rozmiarach, np model 1212 ma 12x12=144 diody a CLU058-3618 35*18=648 diód | ||
+ | * Driver efficiency - do zasilania diód trzeba specjalnego zasilacza, zwykle te lepsze firmy Mean Well mają efektywność 93-94% | ||
+ | |||
+ | [[Plik:CitiCalculator.png]] | ||
+ | |||
+ | Jak widać program liczy nam: | ||
+ | |||
+ | * koszt elektryczności dla 30 dni fotoperiodu 18/6 lub 12/12 | ||
+ | * efektywność lm/W | ||
+ | * ile światła dostają rośliny - to jest parametr PPFD | ||
+ | * ilośc generowanego przez diody ciepła - total heat watts, znając tą wartość możemy dobrać odpowiedni radiator aluminiowy i wentylator | ||
+ | |||
+ | == Etap projektu == | ||
+ | |||
+ | Jak wiemy już ile diód chcemy i na jakim chcemy to puścić prądzie możemy wybrać zasilacz. | ||
+ | W tym celu możemy albo: | ||
+ | |||
+ | === Obliczamy wszystko samemu === | ||
+ | |||
+ | Pododawać wszystkie napięcia diód, obliczyć łączną moc. Wtedy udajemy się do ulubionej hurtowni elektro - np mouser albo tme i poszukać swojego zasilacza. Prawie wszyscy polecają serie HLG od firmy Mean Well - polecę i ja. | ||
+ | |||
+ | === Korzystamy z pomocy kalkulatora mocy na stronie === | ||
+ | |||
+ | Wejść na stronę Ledgardener, jest tam bardzo wygodny w użyciu kalkulator pokazujący jaki zasilacz będzie najlepszy. | ||
+ | |||
+ | http://ledgardener.com/cob-led-driver-selection-tool/ | ||
+ | |||
+ | [[Plik:LedGardener.png]] | ||
+ | |||
+ | Jak mamy załóżmy to 12 LEDów możemy albo puścić na 2ch zasilaczach po 6, 4 po 3, itp. Od naszej inwencji to zależy co i jak. | ||
+ | |||
+ | == Zamawianie części == | ||
+ | |||
+ | Większość użytkowników forum ma diody z firmy King Brite z Alibaby. Można też kupić w mouser.eu lub Polskiej firmie TME. | ||
+ | Jesli zdecydujemy się na zakup w Alibabie to możemy kupić pakiet z radiatorami i holderami. | ||
+ | |||
+ | Można też kupić radiatory w Polsce, np w firmie Piekarz. | ||
+ | |||
+ | == Budowa panelu == | ||
+ | |||
+ | W tym celu najlepiej obejrzeć sobie te dwa widea. Ich autorem jest youtuber growmau5. | ||
+ | |||
+ | https://www.youtube.com/watch?v=elBzBTtE78I | ||
+ | |||
+ | https://www.youtube.com/watch?v=EULTIEf3fSI | ||
+ | |||
+ | .... | ||
+ | .... | ||
+ | .... | ||
+ | .... | ||
+ | |||
+ | == Kanały na youtube z większa ilością informacji == | ||
+ | |||
+ | * RS Elektronika, bardzo dobry Polski kanał o elektronice https://www.youtube.com/channel/UC3TAqUdZld-6B76GqrFEV8g | ||
+ | * Growmau5, angielskojęzyczny kanał o hodowli, LEDach i innych ciekawych rozwiązaniach https://www.youtube.com/channel/UCPSwmwj8ZLXObtBJmz-76rw | ||
+ | |||
+ | |||
== Tematy na forum : budowa paneli na diodach COB == | == Tematy na forum : budowa paneli na diodach COB == | ||
Linia 22: | Linia 127: | ||
https://www.forum.haszysz.com/showthread.php?126960-DIY-Zbuduj-SAM-%21-150W-COB-Citizen-Clu046-za-500z%C5%82 | https://www.forum.haszysz.com/showthread.php?126960-DIY-Zbuduj-SAM-%21-150W-COB-Citizen-Clu046-za-500z%C5%82 | ||
+ | |||
+ | https://www.forum.haszysz.com/showthread.php?109118-LED-DIY-100-400W-diody-full-spectrum-z-AliExpress-czy-kto%C5%9B-mia%C5%82-z-nimi-do-czynienia/page2 | ||
https://www.forum.haszysz.com/showthread.php?131020-Budowa-taniego-o%C5%9Bwietlenia-led-dla-opornych-podstawowa-i-zaawansowana | https://www.forum.haszysz.com/showthread.php?131020-Budowa-taniego-o%C5%9Bwietlenia-led-dla-opornych-podstawowa-i-zaawansowana | ||
.... | .... | ||
w budowie | w budowie |
Aktualna wersja na dzień 17:18, 14 gru 2017
LED Chip on Board czyli LED COB (dioda wielozłączowa).
Typ diody w której wiele czipów jest połączonych w jeden moduł świecący. Podstawową zaletą COB jest możliwość łatwej budowy w oparciu o tę technologie źródeł światła o bardzo dużej mocy używając jednej tylko diody, dla porównania korzystając z mniejszych diód musielibyśmy lutować kilkadziesiąt lub setki diód.
Chińszczyzna
Chińczycy produkują wszystko ;). Także COB w bardzo wielu odmianach. Dostępne są np: monochromatyczne czerwone 625-630 nm, czerwone 660 nm, niebieskie .. czy COB łączące w jednym chipie diody czerwone i niebieskie specjalnie dedykowane do budowy paneli led do uprawy roślin. A także bardzo dużo typów białych ledów, od niewielkiej do dużej mocy. Chińszczyzna nie ma najlepszej opinii, nie są to produkty wysokiej jakości - na forum spotkałem się z nazywaniem tych produktów "bieda ledami".
Sprawność Kolorowych COB jest trudna do oceny, nie ma na ich temat zbyt wielu informacji - są one używane przez chińczyków do budowy paneli. Na forum jest kilka tematów o budowie z nich paneli do uprawy np: https://www.forum.haszysz.com/showthread.php?109118-LED-DIY-100-400W-diody-full-spectrum-z-AliExpress-czy-kto%C5%9B-mia%C5%82-z-nimi-do-czynienia/page2
Białe chińskie Ledy COB są także dostępne w wersji z od razu wbudowanym układam zasilającym - bardzo wygodne do budowy panelu DIY nie potrzeba sie martwić zasilaniem, po prostu podpina się je pod 230 V. patrz temat: https://www.forum.haszysz.com/showthread.php?131020-Budowa-taniego-o%C5%9Bwietlenia-led-dla-opornych-podstawowa-i-zaawansowana
Tak jak już wspominano - chińskie - ledy "noname" nie osiągają wysokich sprawności i nie ma co liczyć na to, że z nich uda się zbudować wysokosprawny panel. Tani owszem ale moc na powierzchnie, która pozwoli osiągać podobne rezultaty jak w wypadku markowych COB może być nawet 2 razy większa.
Białe COB o wysokiej sprawności
Głośno o tego typu diodach zaczęło się robić od 2015. Wtedy pojawiły się pierwsze modele diód Cree. Początkowo technologia jednokolorowych COB LED o barwie światła białego była mało popularna gdyż brakowało dobrych produktów i ceny były zbyt wysokie. Dodatkowo nie wszyscy chcieli eksperymentować na swoich uprawach mając do dyspozycji sprawdzone technologie jak HPS. Obecnie jesteśmy w dużo lepszej sytuacji. Dużo growerów z powodzeniem używa tego typu paneli i ani myśli o zmianie oświetlenie. Koszta spadły również - jeśli chcemy i mamy umiejętności możemy sami zbudować bardzo dobry panel.
Jeśli chodzi o koniec roku 2017 królują 3 producenci LEDów.
Cree
Pierwszym z nich jest firma Amerykańska Cree z diodami CXB3570 oraz CXB3070.
Linki do poczytania:
- Opis CXB3570 wraz z danymi technicznymi o prądach, jasności itd - taki dokument nazywa się datasheet
http://www.cree.com/led-components/products/xlamp-leds-integrated-arrays/xlamp-cxb3590
Bridgelux
Kolejnym jest firma Bridgelux z Vero29.
- Datasheet Vero29 https://www.bridgelux.com/sites/default/files/resource_media/DS33%20Vero%2029%20Array%20Data%20Sheet%20Rev%20L%2020160606.pdf
Citizen
Ostatnim z producentów jest Citizen z Japonii. Tak to ten sam Citizen który produkował zegarki. Firma oferuję najbardziej obecnie opłacalne diody LED. Najpopularniejsze modele co Citizen CLU048-1212C4-35 (3500K) oraz CLU058-1825C4-35 (3500K)
- Opis wszystkich diód http://ce.citizen.co.jp/productse/info.php?no=116
- CLU058-1825C4 http://ce.citizen.co.jp/lighting_led/dl_data/datasheet/en/COB_6/CLU058-1825C4_0080P_201710.pdf
- CLU058-3618C4 http://ce.citizen.co.jp/lighting_led/dl_data/datasheet/en/COB_6/CLU058-3618C4_0082P_201710.pdf
- CLU048-1212C4 http://ce.citizen.co.jp/lighting_led/dl_data/datasheet/en/COB_6/CLU048-1212C4_0068P_201710.pdf
Jak analizować datasheet
Temat bardzo złożony, generalnie trzeba pamiętać że moc w watach to ampery razy volty. Wiec przykładowa dioda CLU048 na prądzie 1080mA czyli 1,080A i napięciu 35V ma 35*1,08=37,8W. Do tego dochodzi kwestia jaki damy radiator i będzie temperatury pracy. Wiadomo że im chłodniej tym lepiej, taka sytuacja spowoduje wyższą efektywność diody. Ten parametr jest też nazywany Lumenami/Wat, czyli ile konkretnie światła dioda nam generuje za ileś prądu za który płacimy. Najlepiej jest więc brać bardzo wydajne diody o wysokim współczynniku lm/w.
Popatrzmy na informację o żarówce HPS Philips SON-T 1000W E40 1SL/4, taka żarówka HPS ma wydajność 130 lumenów na każdy wat. Więc na chłopski rozum mamy 130lm * 1000W = 130000 lumenów. Oczywiście HPS ma to do siebie że ta wydajność spada z wiekiem i co jakiś czas trzeba inwestować w nowe światło, z LEDami takiego problemu nie ma tak szybko.
Wiedząc już zatem w co celujemy trzeba pomyśleć o założeniach projektowych, ile mamy metrów do oświetlenia, jaki budżet, czy chcemy lecieć po kosztach długoterminowych?
Jak już mniej więcej wiemy co chcemy można sprawdzić te parametry i obliczyć ręcznie na kartce co i jak. Jeśli chcemy robić panel na diodach Citizen to możemy znaleźć wygodne narzędzie o nazwie CitiCalculator (najlepiej patrzeć w google). Program robi za nas brudną robotę z obliczeniami.
Przykładowe obliczenia dla namiotu 120x120x200 cm, wybrałem diody CLU048-1212C4 3500 kelwinów, założyłem że dioda LED będzie pracować w temparatujrze 65 stopni celsjusza. W rzeczywistości możemy sprawdzić póżniej te założenia używając np termometru laserowego lub na podczerwień, urządzeniem tym jest pirometr.
Popatrzmy na pozostałe ustawienia
- Tj - czyli temperatura diody, pochodzi z angielskiego Thermal Junction
- mA - na jakim prądzie chcemy puścić diodą, to tak jak byśmy mieli samochód z silnikiem 100KM i zrobili tuning do 200, wiadomo że spalanie wzrośnie wtedy, więc lepiej brać mniejszy prąd niż producent zaleca, wtedy mamy wydajniejszą diodę, ale niestety trzeba kupić więcej diód
- #COB - ile diód
- Cob - jaki rodzaj LED wybieramy, do wyboru CLU048 i CLU058 w różnych rozmiarach, np model 1212 ma 12x12=144 diody a CLU058-3618 35*18=648 diód
- Driver efficiency - do zasilania diód trzeba specjalnego zasilacza, zwykle te lepsze firmy Mean Well mają efektywność 93-94%
Jak widać program liczy nam:
- koszt elektryczności dla 30 dni fotoperiodu 18/6 lub 12/12
- efektywność lm/W
- ile światła dostają rośliny - to jest parametr PPFD
- ilośc generowanego przez diody ciepła - total heat watts, znając tą wartość możemy dobrać odpowiedni radiator aluminiowy i wentylator
Etap projektu
Jak wiemy już ile diód chcemy i na jakim chcemy to puścić prądzie możemy wybrać zasilacz. W tym celu możemy albo:
Obliczamy wszystko samemu
Pododawać wszystkie napięcia diód, obliczyć łączną moc. Wtedy udajemy się do ulubionej hurtowni elektro - np mouser albo tme i poszukać swojego zasilacza. Prawie wszyscy polecają serie HLG od firmy Mean Well - polecę i ja.
Korzystamy z pomocy kalkulatora mocy na stronie
Wejść na stronę Ledgardener, jest tam bardzo wygodny w użyciu kalkulator pokazujący jaki zasilacz będzie najlepszy.
http://ledgardener.com/cob-led-driver-selection-tool/
Jak mamy załóżmy to 12 LEDów możemy albo puścić na 2ch zasilaczach po 6, 4 po 3, itp. Od naszej inwencji to zależy co i jak.
Zamawianie części
Większość użytkowników forum ma diody z firmy King Brite z Alibaby. Można też kupić w mouser.eu lub Polskiej firmie TME. Jesli zdecydujemy się na zakup w Alibabie to możemy kupić pakiet z radiatorami i holderami.
Można też kupić radiatory w Polsce, np w firmie Piekarz.
Budowa panelu
W tym celu najlepiej obejrzeć sobie te dwa widea. Ich autorem jest youtuber growmau5.
https://www.youtube.com/watch?v=elBzBTtE78I
https://www.youtube.com/watch?v=EULTIEf3fSI
.... .... .... ....
Kanały na youtube z większa ilością informacji
- RS Elektronika, bardzo dobry Polski kanał o elektronice https://www.youtube.com/channel/UC3TAqUdZld-6B76GqrFEV8g
- Growmau5, angielskojęzyczny kanał o hodowli, LEDach i innych ciekawych rozwiązaniach https://www.youtube.com/channel/UCPSwmwj8ZLXObtBJmz-76rw
Tematy na forum : budowa paneli na diodach COB
https://www.forum.haszysz.com/showthread.php?116080-LED-Cree-COB-Panel-3x-CXB3590CD-3500K
https://www.forum.haszysz.com/showthread.php?131020-Budowa-taniego-o%C5%9Bwietlenia-led-dla-opornych-podstawowa-i-zaawansowana .... w budowie